woensdag 12 oktober 2011

Groeten uit Pieterburen




Wanneer je door Leny 't Hart zelf wordt uitgenodigd dan ga je die reis aan. Het was niet naast de deur, dat klopt. Maar het was zeker de moeite waard en wat ook zo fijn was, ik ging meteen voor de eerste keer vriendin Anneke opzoeken in Zwolle en samen gingen we dan verder met de trein naar de zeehondencreche. Het week-end kon niet meer mislukken, ook niet wanneer de ov-chipkaarten van ons beiden niet deden wat ze beloofden te doen.




We gingen op de eerste plaats voor "Nekkie"de zwaar gewonde zeehond die we zagen tijdens een boottochtje bij Ameland. Ik had er een foto van gemaakt en zag pas bij thuiskomst dat het arme dier een stuk visnet om zijn kop had zitten en dat zij daar een enorme wond van had gekregen.





De mensen van de Robbenboot wilden mij niet verder helpen en beschouwden het dier als verloren. Gelukkig zei mijn man dat ik maar naar de zeehondencrèch in Pieter Buren eens moest proberen .Dat leek mij wel erg belastend voor die mensen, maar ik wist anders ook geen oplossing en er moest iets aan gebeuren. Maar bij Lenie 't Hart zeiden ze : "we gaan er meteen naar toe". Waar zeggen ze dat nog. Mensen van mijn hart. Na 3 dagen mailde Lenie dat alles goed ging, maar dat het kantje boord was. Hier op de foto zie je haar liggen. Ze was hier al 3 weken op de crèche en maakte het al veel beter.Toen het net er net af was, zag je alleen de spieren bloot liggen en leek het alsof haar kopje er bijna afviel.Petje af voor dat team, dat ze dit weer zo mooi voor elkaar hebben gekregen. Hier op de foto was ze al verdubbeld van gewicht.




De reis begon in Goes, waar Adrie mijn man, me heen bracht . Om kwart voor 6 waren we al onderweg van IJzendijke door de tunnel in Terneuzen en dan naar Goes.Van Goes naar Zwolle en daar kwam Anneke zich bij mij voegen. We ploften neer in de eerste beste coupé , want we hadden maar 3 minuten. Daarna konden we elkander begroeten en ons verhaal doen .Maar al vlug werden we op onze vingers getikt dat we in een stilte coupé zaten en de trein zat erg vol, dus zat er niets anders op dan het verder met gebaren taal te doen tot Groningen. Daarna nog de trein naar Winsum en de bus naar Pieter Buren . Al met al was ik 8 uur later, tegen 14.00 uur op de plaats van bestemming.

Ze hadden ons opgewacht, Leny en haar man, de cineast Karst van der Meulen.Zo aardig. Ze riep meteen iemand om ons koffie te brengen en de jassen werden in het winkeltje gelegd.
Als vrienden werden we ontvangen door Leny en haar man, met koffie en een kaartje met "dank" erop .





Klik hier voor een mooie docmentaire van Karst v.d.Meulen over de zeehonden op het wad.

We hadden met haar man een heel aardig geprek terwijl Leny vaak telefoon kreeg en toch het een en ander moest regelen, kwam ze toch iedere keer weer aan het tafeltje erbij zitten.
Ze heeft ook weinig zitvlees, vertelde haar man. Ze zag er super actief en jong uit. Geen tijd om te rentenieren of te klagen over het ouder worden.Ze gaat gewoon door. Ze is in september 70 jaar geworden en wil haar directeurschap beeindigen. Maar er is nog geen opvolger.Op internet las ik dat een jonge dierenarts uit Iran die de mogelijke opvolger zou kunnen zijn geweest, in januari van dit jaar 2011 is verongelukt. Een grote klap voor Lenie en voor de zeehondencrèche.









Na een poosje riep ze een sterke jonge man en stelde hem voor als Marcel.Hij ons alles zou vertellen over de gang van zake in de crèche. Hij zou ons alles laten zien. Maar als eerste natuurlijk "onze zeehond". Hij kon vol passie vertellen over de crèche en de zeehonden. Hij werkte er al 16 jaar.
We begonnen bij de 4 quarantaine boxen waar je vanuit het bezoekerscentrum in kunt kijken via een raam. Dan door naar de werkruimte waar de potjes met nummertjes stonden die in de flappen van iedere zeehond gaan, zodat men weet wie het is, hoeveel vis hij moet hebben enz. Een hele status wordt er aangelegd van ieder dier.





Klik hier om eens te zien hoe een zeehond gevoerd wordt. Het filmpje staat op youtube


Het was aandoenlijk om die kleine zeehonden daar in dat kamertje te zien . Enkelen keken omhoog vanuit hun bad.Dat ziet er dan zo eenzaam uit. Maar ze worden zo goed verzorgd. Je kunt het thuis ook bekijken via de webcam.











Maar we moesten verder, eerst naar onze vriendin, want het gewonde dier bleek een meisje te zijn. We moesten naar buiten, het zonnetje in. Marcel ging ons voor door een doolhof van kleine zwembaden, om bij een grote bak uit te komen waar Nekkie in zou zitten De bak was te hoog om er zo in te kunnen kijken, maar er stond een ladder bij dus klommen we om beurten daar op.








Daar zwom ze. Gut, natuurlijk een beetje alleen nog, maar wat een opluchting zal het zijn, nu die pijn er niet meer is.
Jeetje, wat is het fijn dat je om hulp kunt roepen en dat er dan mensen zijn die dit willen doen. Het lijkt allemaal heel schattig, maar het is kei hard werken. Stel je maar eens de winter voor, of wind en regen, dan gaat dat voeren en verschonen ook allemaal door. Je moet dus uit het juiste hout gesneden zijn. Gelukkig zijn dat dan ook de leukste mensen en daar mag je dan mee werken, dat is ook weer waar.



Er waren ook prachtige grote zwembaden waar ze naar hartelust konden duiken en zonnen. Het is een enorm comlex en bijna nog te klein. Maar het ziet er goed uit. Maar ze hebben natuurlijk veel donateurs nodig, want dat dit kostelijk is, dat is zeker. Gelukkig zijn er veel mensen die de aanblik van zeehonden zeer prettig vinden . Daardoor worden ze veel gesteund.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------

Even een zeehonden lesje.




Dit komt o.a.uit het prachtige boek 't Hart voor de zeehond. Geschreven door Dagblad van het Noorden voor haar 65 te verjaardag en voor 35 jaar Zeehondencrèche.

De oudste zeehond die gevonden is, was 40 jaar, maar gemiddeld worden ze tussen de 25 en 35 jaar. Er zijn 2 soorten hier in Nederland, nl. de gewone zeehond (phoca vitulina) en de grijze zeehond, met de langere snuit. Een beetje muisachtig, maar deze kan wel 300 Kg zwaar worden en de gewone zeehond wordt ongeveveer 150 Kg zwaar.

"Nekkie"is een grijze zeehond. ( Halichoerum grypus, wat zeveel betekend als zeezwijn met een haakneus ) Hier worden ze " zadelrobben "genoemd.
De kleur varieert van grijs tot donkerbruin tot zwart, maar grijs is de overheersende kleur. Vrouwtjes zijn meestal lichter van kleur dan mannetjes. Mannetjes zijn over het algemeen donkergrijs met lichtere vlekken, vrouwtjes zijn meestal lichter grijs met donkere vlekken. Verder is het mannetje steviger gebouwd en heeft een grotere, bredere kop. Ook heeft hij drie à vier duidelijk zichtbare rimpels rond de nek. De neusgaten zijn duidelijk gescheiden, in tegenstelling tot de gewone zeehond.
Rusten doen ze bij eb en bij zonsopgang op rotsen en zandbanken, die bij eb droogvallen.Ze liggen dan in grote getalen bijeen. Niet omdat ze dat zo gezellig vinden, maar omdat het veiliger is. Ze willen ook wel eens een dutje doen en dan zal vast wel een ander opletten. Bij het minste of geringste geluid verdwijnen ze allemaal de zee in.

Ze eten voornamelijk vis zoals zalm, kabeljauw, schelvis en platvissen, en schaal- en weekdieren. Ze eten soms inktvis en een enkele keer zelfs vogels. Gemiddeld eet een grijze zeehond 5,7 kilogram per dag, maar de dieren kunnen langere tijd zonder voedsel.Ze vangen de vis d.m.v hun snorharen.Ze voelen de troming veranderen in het water en weten dan of er een vis of meerdere vissen aankomen.
Het dier kan tijdens het jagen tochten maken van wel honderd kilometer. Ze duiken meestal tot op een diepte van 25 meter, maar er zijn ook duiken waargenomen van wel 100 meter diep.

De werptijd verschilt per regio. De grijze zeehonden van de Noordoostelijke Atlantische Oceaan werpen tussen september en december, met een geboortepiek in oktober. De zeehonden in de Noordwestelijke Atlantische Oceaan werpen voornamelijk in januari of februari. De paartijd volgt ongeveer drie weken na de werptijd.







In de paartijd vasten de dieren. Een mannetje eet dan zes weken lang niets. De dieren trekken naar vaste voortplantingsgebieden. Vrouwtjes zijn trouw aan hun voortplantingsgebied en keren ieder jaar terug naar dezelfde plek. Hier verzamelen de vrouwtjes zich in kolonies, die kunnen bestaan uit vijftig tot wel zeventigduizend vrouwtjes. Mannetjes houden een harem bij van vrouwtjes die (bijna) in oestrus( vruchtbare tijd) zijn. Op land verdedigen de mannetjes hun harem tegen andere mannetjes. Als een vrouwtje in oestrus is, zal het mannetje haar geregeld dekken of aandacht schenken. Zo voorkomt hij dat andere mannetjes de kans krijgen om met het vrouwtje te paren. De paring vindt zowel op het land als in het water plaats, en duurt 15 tot 45 minuten. Dominante mannetjes hebben meestal het alleenrecht op paren, en kunnen andere mannetjes beletten te paren of zelfs uit de kolonie verjagen.

De totale draagtijd duurt 11,5 maand. De eigenlijke draagtijd duurt echter 8,5 maand, maar de embryo komt de eerste twaalf weken niet tot ontwikkeling (verlengde draagtijd).

Per worp krijgt het vrouwtje één jong. Jongen worden geboren op afgelegen stranden, onbewoonde eilanden, op pakijs en in grotten, boven de vloedlijn, in de kolonie. In noordelijke gebieden, als de Oostzee en rond Groenland, worden de jongen ook op het pakijs geboren. Vrouwtjes met jongen zijn zeer agressief tegen andere zeehonden. Vrouwtjes zonder jongen sluiten zich ook aan bij deze kolonies.






Bij de geboorte is het jong 90 tot 105 centimeter lang en 11 tot 20 (gemiddeld 14,5) kilogram zwaar. Het heeft bij de geboorte een wollige witte vacht, dit tot tegenstelling bij de gewone zeehond, die verliest de vacht al in de baarmoeder. onze grijze zeehond verliest de vacht na 2 tot 3 weken. In die tijd kan het jong ook niet zwemmen .Het vrouwtje zoogt het jong om de vijf à zes uur. Door de vette melk komt het jong per dag 1,5 tot bijna 2 kilogram aan. De totale zoogtijd duurt 16 tot 21 dagen, waarna de moeder het jong verlaat. Pas als de jongen 30 tot 35 dagen oud zijn, gaan ze zelf voor voedsel zoeken.

Vrouwtjes zijn na 4 tot 5 jaar geslachtsrijp, mannetjes na 6 jaar. Mannetjes zullen echter meestal pas voor het eerst paren als ze 8 tot 10 jaar oud zijn.

Mannetjes worden maximaal 30 jaar oud, vrouwtjes meer dan 45 jaar.

[De grijze zeehonden leven langs de kusten in gematigde en koudere delen van de Noordelijke Atlantische Oceaan. Ze komen voornamelijk rond Newfoundland, Zuid-Groenland, IJsland, Noorwegen, de Britse Eilanden, Bretagne en de Oostzee. Ook in de Waddenzee komen ze voor. Ze komen voornamelijk voor op rotskusten en bij zeekliffen. Ook worden ze waargenomen op zandbanken, bij riviermondingen en op zandstranden.

In NederlandIn Nederland is de grijze zeehond niet zo talrijk als de gewone zeehond. De dieren geven de voorkeur aan rotsige kusten bij open zee. Sinds de jaren '80 komt in de Waddenzee echter weer een kleine populatie voor. Op de Richel, een zandplaat tussen Vlieland en Terschelling, bevindt zich een populatie van ongeveer 1000 dieren.

-----------------------------------------------------------------------------------





Zo, Nekkie hebben we bemoedigend toegesproken en we hopen haar nog eens te zien. Het mooiste zou zijn wanneer we haar kunnen uitzetten. Maar ja, wanneer is dat en het is weer een hele reis. Maar wie weet.
Zuchtend verlaten we de bak en lopen achter Marcel aan , richting de grote zwembaden en richting bezoekerscentrum.
We bedanken Marcel voor de vriendelijke en interssante rondleiding en gaan net als alle andere mensen genieten van de zeehonden achter het glas, of buiten. Er i ook een mogelijkheid om buiten in een afgezet gedeelte te loepn, zonder dat je de verzorgers voor de voeten loopt.
Tot 16.30 uur hebben we gekeken, gefotografeerd en in het winkeltje rond geneusd.
En aan alles komt een eind, ook aan dit fijne bezoek bij de "zeehondenmoeder"die wij ook als een held van Nederland zien. Kon mooi in het rijtje van DWDD.




Hier nog een zeehond die geniet van de warmte van de zon. Hij heeft het dankzij de Zeehondencrèche overleefd. Zou de crèche niet bestaan hebben, dan zouden we in het waddengebied niet veel zeehonden meer zien. En ook een belangrijk gegeven is, dat ze van over de hele wereld mensen krijgen die hier de benodigde kennis van de zeehond opdoen en dat later weer kunnen toepassen op de zieke zeehonden elders op de wereld.
Mooi dat we er geweest zijn.

Geen opmerkingen: